افت قند خون که به‌عنوان هیپوگلیسمی نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که سطح قند خون به زیر حد نرمال می‌رسد. علائم این وضعیت بسیار متنوع است و از نظر شدت متغیر خواهد بود.
عوارض قند خون پایین تا متوسط شامل لرزش دست یا بدن، تعریق، سرگیجه، تاری دید، رنگ‌پریدگی پوست، احساس گیجی، احساس ضعف، عصبی شدن، عدم هماهنگی عضلات، پرخاشگری کلامی یا جسمانی، نبض نامنظم یا سریع، بروز تغییر در الگوی شخصیتی یا رفتار، و مشکل در تمرکز می‌شود.
در موارد شدیدتر و خطرناک‌تر، علائمی مانند حمله ناگهانی عصبی و بیهوشی، تشنج، ناتوانی در خوردن و آشامیدن و از دست دادن هوشیاری ممکن است رخ دهد. در این مقاله به بررسی علائم خطرناک قند خون پایین می‌پردازیم.
۱. حمله ناگهانی عصبی و بیهوشی؛ از عوارض خطرناک قند خون پایین
حمله ناگهانی عصبی و بیهوشی از عوارض خطرناک قند خون پایین هستند. واکنش بدن هر فرد به کاهش قند خون ممکن است متفاوت باشد. از دست دادن آگاهی یا بیهوشی در اثر افت قند خون به دلیل اختلال در عملکرد طبیعی مغز اتفاق می‌افتد و شدید یا خفیف خواهد بود.
همچنین افرادی که دیابت دارند ممکن است با مصرف بیش‌از مقدار تجویز شده انسولین یا داروهای کنترل قند خون مانند قرص گلوتریو دچار افت قند خون شوند. در چنین شرایطی، فرد ممکن است قادر به خوردن یا نوشیدن نباشد و نیاز به اقدامات اورژانسی داشته باشد.
مطالب مرتبط: دیابت بارداری چیست؟
۲. تشنج بر اثر افت قند خود؛ نشانه‌ای خطرناک برای افراد دیابتی
تشنج یکی از علائم خطرناک مرتبط با افت قند خون است و معمولاً در مواردی رخ می‌دهد که بیماران دیابتی قند کافی برای سوخت‌وساز دریافت نکنند. این شرایط به دلایل مختلفی مانند رژیم غذایی، داروهای مصرفی، شرایط زندگی و ورزش کردن رخ می‌دهد.
در شرایطی که قند خون به شدت پایین می‌آید، فرد دچار تشنج می‌شود. برای مثال افراد دیابتی اگر انسولین یا سایر داروهای کنترل قند مانند قرص گلوریپا را بیشتر از حد تجویز شده مصرف کنند، ممکن است دچار افت قند خون و تشنج شوند. ازاین‌رو افراد دیابتی حتما باید داروهای کنترل قند خون را براساس تجویز پزشک مصرف کنند.
۳. ناتوانی در خوردن و آشامیدن؛ نشانه قند خون بسیار پایین
ناتوانی در خوردن و آشامیدن یکی از عوارض قند خون پایین است که معمولاً در شرایط هیپوگلیسمی شدید رخ می‌دهد. در واقع ناتوانی در خوردن و آشامیدن نشان‌دهند کم هوشی فرد دچار افت قند است و باید سریعا کمک‌های لازم به او برسد. در این حالت، فرد ممکن است به دلیل کاهش شدید قند خون دچار از حال رفتگی و بیهوشی شود.
در چنین شرایطی، اطرافیان بیمار با تزریق دارو‌هایی خاص از انواع شرکت پخش دارو برای افزایش قند خون است به فرد دچار دیابت کمک خواهند کرد. همچنین بهتر است آمبولانس خبر شود و فرد را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل کرد. به فردی که بیهوش است نباید خوراکی، مایعات یا انسولین داده شود، زیرا ممکن است باعث خفگی فرد شود.
۴. کما دیابتی؛ از عوارض بسیار شدید هیپوگلیسمی
کما دیابتی یکی از عوارض خطرناک دیابت است که در شرایط هیپوگلیسمی یا افت شدید قند خون رخ می‌دهد. این حالت موجب بیهوشی می‌شود و در صورت درمان نکردن کشنده است. در کما دیابتی، فرد زنده است اما قادر به پاسخگویی به محرک‌ها به‌طور منظم نخواهد بود.
کما دیابتی به‌عنوان یک اورژانس پزشکی در نظر گرفته می‌شود و نیاز به اقدامات فوری دارد. اگر علائم قند خون شدید دیده می‌شود و احتمال غش وجود دارد باید سریع با خدمات اورژانس تماس گرفته شود. رفع کما دیابتی در سریع‌ترین زمان ممکن منجر به آسیب دائمی مغز یا حتی مرگ خواهد شد.
مطالب مرتبط: دیابت چیست؟ مرور کلی و جامع بر این بیماری مزمن
۵. اختلال در گفتار؛ نشانه‌ای از کم هوشیاری ناشی از افت شدید قند
اختلال در گفتار ممکن است نشانه‌ای از مشکلات عمیق‌تر در هوشیاری ناشی از افت شدید قند خون باشد. این نشانه باید به‌عنوان یک هشدار جدی در نظر گرفته شود و باید فوراً به دنبال راه‌حل‌های پزشکی برای بازگرداندن سطح قند خون به حالت نرمال بود. درصورتی‌که قند خون به حالت نرمال بازنگردد ممکن است فرد دچار کما دیابتی شود.
مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق دیابت و درمان سریع افت قند خون
در پایان، افت قند خون یا هیپوگلیسمی منجر به عوارض جدی و گاهی خطرناک خواهد شد و به همین دلیل نیازمند توجه و درمان فوری است. علائم خطرناکی همچون حمله ناگهانی عصبی و بیهوشی، تشنج، ناتوانی در خوردن و آشامیدن، کما دیابتی، و اختلال در گفتار از عوارض قند خون پایین هستند و به‌طور جدی بر سلامت فرد تأثیر می‌گذارند.
این علائم باید به‌عنوان هشداری جدی تلقی شوند و اقدامات اورژانسی برای تنظیم مجدد سطح قند خون انجام گیرد. همچنین مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و درمان به موقع اهمیت بالایی دارد تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.
