برای وزوز گوش به چه دکتری مراجعه کنیم؟

وزوز گوش (Tinnitus) به شنیدن صدایی در گوش‌ها یا سر اطلاق می‌شود که منبع صوتی خارجی ندارد. این صداها معمولاً به شکل زنگ، سوت، صدای باد یا خش‌ خش شنیده می‌شوند و در برخی افراد می‌توانند خواب، تمرکز و کیفیت زندگی را مختل کنند. از آنجایی که وزوز گوش یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از یک وضعیت زمینه‌ای دیگر است (مانند کم شنوایی، فشار خون بالا، دیابت، یا اضطراب)، یافتن علت اصلی برای درمان حیاتی است. برای شروع مسیر درمان، این سؤال مطرح می‌شود که برای وزوز گوش به چه دکتری مراجعه کنیم؟ پاسخ به این سؤال به علت و ماهیت وزوز بستگی دارد و اغلب نیازمند همکاری چندین متخصص است.

کلینیک‌ تخصصی ارزیابی و درمان وزوز گوش در تهران

برای رسیدن به تشخیص دقیق و اجرای یک برنامه درمانی جامع و شخصی‌سازی‌ شده، مراجعه به مراکزی که به طور تخصصی بر ارزیابی وزوز گوش تمرکز دارند، بهترین انتخاب است.

کلینیک ارزیابی وزوز گوش آوای شریعتی به عنوان یکی از تخصصی‌ترین و مجهزترین مراکز در حوزه ارزیابی وزوز گوش در تهران شناخته می‌شود. متخصصین این مرکز با بهره‌گیری از دستگاه‌های پیشرفته، ارزیابی کاملی از جمله تست وزوز گوش و تحلیل دقیق محرک‌های عصبی و روانی مؤثر بر آن انجام می‌دهند.

بهترین دکتر درمان وزوز گوش

دکتر پریسا رسولی فرد، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دارای دکترای تخصصی شنوایی‌ شناسی و تعادل، از متخصصان برجسته در ارزیابی و درمان اختلالات شنوایی و تعادل هستند. ایشان سابقه تدریس در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، پژوهش‌های علمی گسترده، انتشار مقالات در مجلات معتبر داخلی و بین‌المللی، و ارائه در کنگره‌های ملی و بین‌المللی را دارند.

حوزه‌های فعالیت دکتر رسولی فرد شامل تجویز و تنظیم انواع سمعک، ارزیابی الکتروفیزیولوژیک شنوایی (P300 و الکتروکوکلئوگرافی)، توانبخشی شنوایی در کودکان و سالمندان، پردازش شنوایی، و تحقیقات بین‌رشته‌ای است. ایشان همچنین مؤلف دو کتاب تخصصی در حوزه شنوایی‌شناسی و مجری طرح‌های تحقیقاتی متعددی بوده‌اند.

خدمات تخصصی در آوای شریعتی

1. انواع تست‌ های شنوایی

تست‌های شنوایی مجموعه‌ای از آزمایش‌ها هستند که برای ارزیابی توانایی شنوایی فرد در تشخیص و درک صداها استفاده می‌شوند. این تست‌ها می‌توانند شامل آزمایش‌های مربوط به شنوایی در فرکانس‌های مختلف و همچنین بررسی مشکلات مختلف در سیستم شنوایی باشند. انواع تست‌های ABR, ASSR, OAE, PTA:

• ABR (Auditory Brainstem Response): این تست برای ارزیابی عملکرد عصبی و پاسخ‌های مغزی به صداها استفاده می‌شود. در این تست، الکترودهایی بر روی پوست سر قرار داده می‌شود تا واکنش‌های مغزی به صداهایی که به گوش وارد می‌شوند، ثبت شود. ABR برای تشخیص مشکلات شنوایی در نوزادان و افراد با مشکلات عصبی مفید است.
• ASSR (Auditory Steady-State Response): مشابه ABR است، اما با استفاده از سیگنال‌های صوتی خاص و برای شنوایی‌سنجی دقیق‌تر در افراد با کم شنوایی پیچیده‌تر کاربرد دارد.
• OAE (Otoacoustic Emissions): این تست برای بررسی عملکرد گوش داخلی (حلزون) استفاده می‌شود. زمانی که صدا به گوش وارد می‌شود، گوش داخلی واکنش نشان می‌دهد و این واکنش به صورت امواج آکوستیک بیرونی (OAE) در گوش ثبت می‌شود. این تست معمولاً برای نوزادان و کودکان نوپا استفاده می‌شود.
• PTA (Pure Tone Audiometry): یکی از رایج‌ترین تست‌های شنوایی است که در آن، فرد صداهای خالص در فرکانس‌های مختلف را از طریق هدفون می‌شنود و باید زمانی که صدا را می‌شنود، دکمه‌ای را فشار دهد. این تست به شناسایی کم شنوایی در انواع فرکانس‌ها کمک می‌کند.

2. شنوایی سنج کودکان و نوزادان

شنوایی سنجی برای کودکان و نوزادان به طور خاص طراحی شده است زیرا این گروه سنی به دلیل محدودیت‌های زبانی و همکاری کمتر، نیاز به روش‌های خاص دارند. تست‌هایی مانند OAE و ABR در نوزادان برای شناسایی مشکلات شنوایی بسیار مهم هستند، زیرا هرچه سریع‌تر مشکلات شنوایی شناسایی شوند، درمان آن‌ها مؤثرتر خواهد بود.

3. شنوایی سنجی بزرگسالان

در شنوایی سنجی بزرگسالان، تست‌های مختلفی انجام می‌شود که معمولاً شامل PTA، تست‌های ABR و تست‌های مرتبط با توانایی شنوایی در شرایط مختلف (مثلاً با وجود سر و صدا) است. هدف اصلی این تست‌ها تشخیص کم شنوایی و تعیین نوع و شدت آن است.

4. شنوایی سنجی در منزل

در برخی موارد، شنوایی سنجی به دلایل مختلف (مانند مشکلات حرکتی یا ناتوانی‌های جسمی) ممکن است در منزل انجام شود. در این مواقع، متخصصین شنوایی با استفاده از تجهیزات قابل حمل، تست‌های شنوایی را در خانه فرد انجام می‌دهند.

5. تست سرگیجه و تعادل

مشکلات تعادلی می‌توانند ناشی از اختلالات شنوایی باشند. تست‌های سرگیجه و تعادل شامل ارزیابی عملکرد گوش داخلی و سیستم تعادلی است که به طور معمول با استفاده از تست‌هایی مانند VNG (Videonystagmography) و Epley Test انجام می‌شود. این تست‌ها کمک می‌کنند تا دلایل سرگیجه و عدم تعادل تشخیص داده شود.

6. ارزیابی و درمان وزوز گوش

وزوز گوش به صدای مداومی اشاره دارد که فرد در گوش خود می‌شنود و ممکن است نشانه‌ای از مشکلات شنوایی، عصبی یا حتی روانی باشد. ارزیابی وزوز گوش شامل تست‌های شنوایی برای شناسایی علت احتمالی این مشکل است. درمان‌های مختلفی برای وزوز گوش وجود دارند، از جمله استفاده از تراپی‌های صوتی یا استفاده از سمعک‌های خاص.

7. تجویز سمعک

تجویز سمعک شامل انتخاب نوع و مدل مناسب سمعک براساس نوع و شدت کم شنوایی فرد است. متخصصین شنوایی پس از انجام ارزیابی‌های دقیق، مدل سمعک مناسب را تجویز می‌کنند. این فرآیند شامل بررسی نیازهای فرد و مشاوره در مورد استفاده از سمعک است.

8. مشاوره سمعک

مشاوره سمعک به فرد کمک می‌کند تا به درستی سمعک را انتخاب و استفاده کند. در این مشاوره‌ها، نحوه نگهداری، تنظیمات مختلف و عادت‌های مناسب برای استفاده به فرد آموزش داده می‌شود.

9. تنظیم سمعک

تنظیم سمعک به فرآیند تنظیم دقیق سمعک برای تطابق با نیازهای شنوایی فرد گفته می‌شود. این تنظیمات ممکن است شامل تغییرات در حجم صدا، تنظیم فرکانس‌ها و انتخاب حالت‌های مختلف بسته به محیط صوتی باشد.

10. تعمیر سمعک

سمعک‌ها می‌توانند به مرور زمان خراب شوند یا نیاز به نگهداری داشته باشند. تعمیر سمعک معمولاً شامل بررسی اجزای داخلی سمعک، تعویض باتری، یا تعویض قطعات آسیب‌دیده است.

11. ساخت قالب سمعک

ساخت قالب سمعک شامل تهیه قالب‌های مخصوص گوش است که به عنوان یک بخش از سمعک استفاده می‌شود. این قالب‌ها به طور خاص برای هر فرد ساخته می‌شوند و به راحتی و به طور مؤثر در گوش قرار می‌گیرند.

مراجعه به متخصص وزوز گوش

برای دریافت بهترین نتایج درمانی، لازم است مسیر تشخیص و درمان به صورت مرحله‌ای و زیر نظر متخصصان حوزه‌های مرتبط انجام شود:

۱. اولین قدم مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی (ENT)

اولین مرجعی که برای بررسی وزوز گوش توصیه می‌شود، متخصص گوش و حلق و بینی (ENT) یا شنوایی شناس است. متخصص گوش و حلق و بینی ابتدا معاینه فیزیکی کامل گوش، سر و گردن را انجام می‌دهد.

دلایل اهمیت معاینه ENT:

• رد کردن مشکلات آناتومیکی: گاهی اوقات، وزوز گوش علت بسیار ساده‌ای مانند جرم گوش یا عفونت گوش دارد که درمان آن می‌تواند مشکل را به طور قطعی حل کند.
• تشخیص علل ساختاری: وزوز می‌تواند ناشی از اختلالات آناتومیکی مانند اختلال مفصل تمپورومندیبولار (TMJ)، عفونت‌های دندانی، یا در موارد نادر، تومور گوش و سر و گردن باشد.
• درمان‌های اورژانسی: در مواردی مانند وزوز حاد همراه با کم شنوایی ناگهانی (سکته گوش)، متخصص ENT ممکن است درمان‌های اورژانسی مانند تزریق کورتون داخل گوش را تجویز کند.

۲. ارزیابی دقیق وزوز گوش توسط شنوایی شناس (ادیولوژیست)

پس از معاینه اولیه توسط متخصص ENT، مراجعه به متخصص شنوایی شناس (ادیولوژیست) برای انجام ارزیابی‌های دقیق تخصصی ضروری است. شنوایی شناس در فرآیند ارزیابی وزوز گوش، علاوه بر تست شنوایی سنجی (آدیومتری)، ارزیابی دقیقی روی ویژگی‌های وزوز (شامل فرکانس، شدت و نوع آن) انجام می‌دهد.

چرا باید به شنوایی شناس مراجعه کنیم؟

• ارتباط با کم شنوایی: در بسیاری از موارد، وزوز گوش با افت شنوایی همراه است. شنوایی شناس با تجویز سمعک مناسب، می‌تواند به کنترل وزوز کمک کند. در واقع، درمان وزوز گوش با سمعک یکی از شگفت‌انگیزترین و مؤثرترین راه‌حل‌ها به خصوص برای افرادی است که کم شنوایی دارند، زیرا سمعک با تقویت صداهای محیط، توجه مغز را از وزوز منحرف کرده و فعالیت عصب شنوایی را منظم می‌کند.
• توانبخشی وزوز (TRT و CBT): شنوایی شناس، به طور معمول در همکاری با مشاوران، روش‌های توانبخشی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT) و درمان بازآموزی وزوز (TRT) را اجرا می‌کند. این روش‌ها به بیمار می‌آموزند که چگونه واکنش ذهنی خود به صدای وزوز را کاهش دهد و آرامش خود را حفظ کند.
• صدا درمانی: شنوایی شناس می‌تواند با استفاده از مولدهای صوتی (ساند ژنراتور) یا سمعک‌هایی با فناوری پوشش وزوز (Masking) مانند نویز سفید، به مدیریت صدای اضافی کمک کند.

۳. مراجعه به سایر متخصصان در صورت نیاز

ریشه وزوز گوش می‌تواند در حیطه تخصصی پزشکان دیگر نیز باشد:

• متخصص مغز و اعصاب (نورولوژیست): اگر علت وزوز، اختلالات عصبی، سردرد یا نیاز به تصویربرداری‌های پیشرفته (مانند MRI و CT Scan) برای بررسی مغز و اعصاب باشد، باید به این متخصص مراجعه شود.
• متخصص قلب و عروق: اگر وزوز شما از نوع ضربان‌دار (Pulsatile Tinnitus) باشد (صدایی شبیه پمپاژ خون)، باید به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید، چرا که ممکن است ناشی از فشار خون بالا، دیابت، یا مشکلات عروقی باشد.

راهکارهای نوین توانبخشی و رفع وزوز گوش

در سال‌های اخیر، تحقیقات بر روی جدیدترین درمان وزوز گوش بر روش‌های غیردارویی متمرکز شده است که سیستم پردازش حسی مغز را هدف قرار می‌دهند. اگر وزوز گوش شما مزمن شده باشد و به درمان‌های رایج پاسخ ندهد، ممکن است متخصصین روش‌های زیر را توصیه کنند:

1. تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (rTMS): این روش نوین و غیرتهاجمی با ارسال پالس‌های مغناطیسی به نواحی خاص مغز که مسئول پردازش صدا و وزوز هستند، می‌تواند به کاهش شدت وزوز گوش کمک کند. این روش به‌ویژه برای وزوز گوش با منشأ اضطرابی یا عصبی مؤثر است.
2. لورتا نوروفیدبک: این درمان پیشرفته با تنظیم فعالیت‌های مغزی از طریق بازخورد آنی، به بیمار کمک می‌کند تا نحوه عملکرد مغز خود را تغییر دهد و بدین ترتیب وزوز گوش کنترل می‌شود.
3. تحریک الکتریکی (TDCS/tES): در این روش، محرک‌های الکتریکی به حلزون گوش فرستاده می‌شوند. روش‌های تحریک الکتریکی قشر مغز نیز در برخی موارد توصیه می‌شود.

چه زمانی مراجعه به متخصص ضروری است؟

اگرچه وزوز گوش یک اختلال شایع است، اما در صورت بروز علائم زیر حتماً باید در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنید:

• اگر وزوز گوش بعد از یک هفته از عفونت‌های تنفسی یا سرماخوردگی بهبود پیدا نکرد.
• اگر وزوز گوش همراه با کم شنوایی ناگهانی، سرگیجه، یا احساس ضربان در گوش باشد.
• اگر وزوز گوش کیفیت زندگی، خواب یا تمرکز شما را مختل کرده و باعث اضطراب یا افسردگی شده است.

بهترین دکتر وزوز گوش ابتدا به دنبال یافتن علت بروز مشکل است و با انجام تمامی تست‌ها و آزمایشات لازم، بهترین روش درمانی را انتخاب می‌کند. توصیه می‌شود برای ارزیابی جامع و شروع یک برنامه درمانی هدفمند، به مراکز تخصصی شنوایی‌سنجی مانند کلینیک آوای شریعتی که رویکردهای ترکیبی را ارائه می‌دهند، مراجعه کنید.