در هفته بیست و سوم بارداری، جنین به تدریج با دنیای بیرون آشنا میشود. او قادر است به صداها واکنش نشان دهد و حتی از طریق گوش دادن به صداهایی که در خارج از رحم میشنود، خود را برای زندگی پس از تولد آماده میکند. صداهایی مانند صدای جاروبرقی، موسیقی یا صحبتهای اطرافیان، به تدریج برای او آشنا میشوند. جنین در این هفته توانایی شناخت و واکنش به صداها را دارد که به رشد حواس او کمک میکند.
همزمان با این تغییرات در جنین، مادر نیز در حال آمادهسازی برای روزهای آینده است. هفته بیست و سوم بارداری فرصتی مناسب برای شروع برخی برنامهریزیهای مهم است که میتواند کمک کند تا مادر در دوران زایمان و پس از آن راحتتر عمل کند. یکی از مهمترین اقدامات در این هفته، توجه به مسائل بیمهای است. مهم است که مطمئن شوید بیمه بارداری و زایمان شما به درستی فعال شده و تمام هزینههای پیشروی شما پوشش داده میشود. بررسی هزینههای زایمان، هزینههای بیمارستان و سایر خدمات پزشکی میتواند به شما کمک کند تا برای آیندهای نزدیک از نظر مالی آماده باشید.
همچنین، در این هفته ممکن است احساساتی مانند نگرانی یا اضطراب در مادر ایجاد شود. این احساسات طبیعی است، زیرا مادر به تدریج به فکر آمادگی برای تولد فرزندش میافتد. استفاده از زمان برای برنامهریزی و انجام اقدامات لازم در راستای اطمینان از شرایط مالی و سلامت میتواند به کاهش استرس کمک کند و حس آرامش را در مادر ایجاد کند. در نهایت، این هفته برای هر دو، مادر و جنین، زمان مهمی است که به رشد و آمادهسازی برای آینده پرداخته میشود.
وضعیت جنین در هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، جنین به سرعت در حال رشد است و تغییرات قابل توجهی در بدن او مشاهده میشود. طول بدن جنین به حدود 28 سانتیمتر و وزن او به بیش از 500 گرم رسیده است. جنین در این مرحله از بارداری قادر به حرکت بیشتر است و ممکن است حرکات او به حدی باشد که شما احساس کنید در شکم خود راه میرود. این حرکات به دلیل فشاری است که او با کف پای خود به دیواره رحم وارد میکند، در حالی که بدن او برای انجام نخستین قدمهایش آماده میشود.
پوست جنین در این هفته هنوز نازک و چروکیده است. این چروکها به دلیل رشد سریعتر پوست نسبت به چربی بدن است. اما به زودی، هنگامی که چربیهای زیر پوست به میزان کافی ذخیره شوند، بدن جنین شکل کاملتری به خود خواهد گرفت. این چربیها علاوه بر اینکه به جنین در حفظ دمای بدن کمک میکنند، برای محافظت از اعضای داخلی او نیز ضروری هستند.
در هفته بیست و سه بارداری، ریههای جنین در حال تکامل هستند و رگهای خونی در ریهها در حال رشد هستند تا او را برای تنفس پس از تولد آماده کنند. همچنین، لوزالمعده جنین اکنون قادر به تولید انسولین است و در صورت بالا بودن قند خون مادر، بدن جنین میتواند بهطور خودکار میزان انسولین را تنظیم کند.
جنین اکنون قادر به بلعیدن است و سوراخهای بینی او باز شدهاند، بنابراین میتواند نفس بکشد، اما ریههای او هنوز به تکامل کامل نیاز دارند. کبد و کلیهها همچنان در حال رشد هستند و به تدریج عملکردهای خود را بهبود میبخشند. در این هفته، جنین واکنشهای بیشتری به صداها و نورهای محیطی نشان میدهد و این موارد به رشد حواس او کمک میکنند.
این تغییرات نشاندهنده پیشرفتهای مهمی در دوران بارداری هستند و شما میتوانید با توجه به این علائم، از رشد و توسعه جنین خود آگاه شوید.
دانستنی ها و مراقبت های هفته بیست و دوم بارداری (هفته 22 بارداری)
وضعیت مادر در هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، جنین به سرعت در حال رشد است و تغییرات زیادی در بدن مادر نیز مشاهده میشود. جنین حدود 28 سانتیمتر طول دارد و وزن آن به بیش از 500 گرم رسیده است. پوست او همچنان نازک و چروکیده است، اما با رشد چربی زیر پوست، بدن جنین شکل میگیرد و به تدریج به حفظ دمای بدن خود کمک میکند. ریههای جنین در حال تکامل هستند و رگهای خونی در ریهها در حال رشداند تا او را برای تنفس پس از تولد آماده کنند. همچنین، جنین قادر به حرکت بیشتر است و شما ممکن است حرکتهای قویتر و قابل لمستری را احساس کنید.
از سوی دیگر، مادر در این هفته تغییرات جسمی و احساسی بیشتری را تجربه میکند. شکم مادر بزرگتر میشود و ممکن است احساس کند که بدنش سنگینتر شده است. فشار خون ممکن است کمی افزایش یابد و خستگی بیشتری را تجربه کند. همچنین، ورم در پاها و دستها نیز ممکن است رخ دهد. این هفته میتواند زمان مناسبی برای شروع به فکر کردن به جزئیات آمادهسازی برای زایمان باشد، چون مادر ممکن است متوجه شود که جنین بیشتر و قویتر حرکت میکند.
در این هفته، سردردهایی که برخی مادران در سهماهه اول تجربه کرده بودند، معمولاً کاهش مییابد. این سردردها میتوانند به دلیل تغییرات هورمونی، تغییرات در سیستم گردش خون یا گرفتگی سینوسها باشند. علاوه بر این، تغییرات پوستی نیز شایع هستند. خطی که از ناف به سمت ناحیه لگن میرود، ممکن است تیرهتر شود، که به دلیل تغییرات هورمونی است و به نام لینه آ نیگرا شناخته میشود. بعضی مادران ممکن است تغییر رنگ در صورت خود نیز تجربه کنند که این تغییرات به نام ماسک بارداری یا کلوزما شناخته میشوند و بیشتر در نواحی اطراف بینی، پیشانی، گونهها و چشمها ظاهر میشود.
تمام این تغییرات طبیعی هستند و معمولاً بعد از زایمان از بین میروند، بنابراین مادر نیازی به نگرانی ندارد. این هفته، با توجه به رشد سریع جنین و تغییرات فیزیکی بدن مادر، دوران بارداری وارد مرحله جدیدی از رشد و تکامل میشود.
علائم مهم هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، تغییرات جسمی و احساسی قابل توجهی برای مادر و جنین به وجود میآید. جنین حدود 28 سانتیمتر طول دارد و وزن آن به بیش از 500 گرم رسیده است. پوست او همچنان نازک و چروکیده است، اما با ذخیره چربی زیر پوست، بدن جنین شکل میگیرد و قادر به حرکت بیشتر میشود. مادر ممکن است احساس کند که حرکات جنین قویتر و قابل لمستر شده است. ریههای جنین در حال تکامل هستند و رگهای خونی در ریهها در حال رشداند تا او را برای تنفس پس از تولد آماده کنند.
در این هفته، مادر نیز تغییرات جسمی قابل توجهی را تجربه میکند. شکم بزرگتر میشود و فشار بیشتری بر روی عضلات و لیگامنتها وارد میشود، که ممکن است دردهای شکمی و کششی در ناحیه شکم ایجاد کند. همچنین، خستگی و ناتوانی به دلیل فعالیت بیشتر بدن، فشار اضافی بر روی ستون فقرات و تغییرات هورمونی میتواند درد کمر و مشکلات خواب را به همراه داشته باشد.
یکی از علائم رایج این هفته، ورم در پاها و دستها است. این تورم به دلیل تغییر در ترکیب شیمیایی خون و فشار رحم بر سیاهرگها رخ میدهد. این ورمها معمولاً در پایان روز یا در فصل تابستان شدت بیشتری پیدا میکنند. برای کاهش تورم، مادر باید پاهای خود را بالا نگه دارد، از نشستن طولانیمدت اجتناب کند و مایعات کافی بنوشد. همچنین، تمرینات ورزشی منظم میتواند به بهبود گردش خون کمک کند. با این حال، ورم ناگهانی یا حاد در دستها یا صورت میتواند نشانهای از پرهاکلامپسی، یک وضعیت خطرناک بارداری باشد، و در این صورت باید به سرعت با پزشک تماس گرفته شود.
در این مرحله از بارداری، نیاز بدن به آهن دو برابر شده است و ممکن است مادر احساس خستگی شدیدتری کند. کمخونی ناشی از فقر آهن، رایجترین نوع کمخونی در دوران بارداری است و میتواند باعث خستگی و عدم تمرکز شود. مادرانی که احتمال میدهند دچار کمخونی هستند، باید از پزشک خود درخواست انجام آزمایشهای لازم برای بررسی سطح آهن خون خود کنند.
تمام این تغییرات، اگرچه ممکن است برای مادر چالشبرانگیز باشند، طبیعی هستند و بخشی از روند بارداری محسوب میشوند. مراقبتهای لازم و مشاوره پزشکی میتواند به کاهش علائم کمک کرده و سلامت مادر و جنین را تضمین کند.
دانستنی ها و مراقبت های هفته بیست و یکم بارداری (هفته 21 بارداری)
در هفته بیست و سوم بارداری چی بخوریم؟
در هفته بیست و سوم بارداری، تغذیه مناسب برای رشد جنین و حفظ سلامت مادر بسیار اهمیت دارد. این هفته، جنین در حال رشد سریع است و نیاز به مواد مغذی متنوع برای تکامل درست دارد. مادر نیز باید توجه ویژهای به رژیم غذایی خود داشته باشد تا انرژی لازم را برای ادامه بارداری و سلامت خود تأمین کند.
مصرف پروتئین برای رشد و توسعه جنین ضروری است. منابع پروتئینی مانند گوشت کم چربی، مرغ، ماهی، تخممرغ و لبنیات میتوانند به تامین این نیاز کمک کنند. کلسیم نیز برای تقویت استخوانها و دندانهای جنین حیاتی است، بنابراین مصرف شیر، ماست و پنیر توصیه میشود. برای جلوگیری از کمخونی و افزایش ذخایر خون، آهن باید در رژیم غذایی گنجانده شود و مادران میتوانند از گوشت قرمز، عدس و سبزیجات برگ سبز بهرهمند شوند. اسید فولیک که برای جلوگیری از نقصهای لوله عصبی جنین مهم است، باید از منابعی مانند سبزیجات برگسبز، آجیل و حبوبات دریافت شود. همچنین، حفظ هیدراسیون بدن با مصرف آب کافی برای سلامت مادر و جنین ضروری است.
یکی از چالشهای مهم در هفته بیست و سوم، کنترل اضافه وزن است. وسوسه خوردن غذاهای بیفایده مثل چیپس، کیک و شکلات ممکن است مادر را در موقعیت دشواری قرار دهد. برای مقابله با این وسوسهها، بهتر است غذاهای ناسالم را از رژیم غذایی خود حذف کنید. اما در صورتی که هوس خوردن چیزی دارید، میتوانید از گزینههای سالمتر استفاده کنید. برای مثال، چوبشور بهجای چیپس سیبزمینی، همبرگر کوچک بهجای چیزبرگر، و نوشیدنیهای حاوی عصاره میوه بهجای نوشابه میتوانند انتخابهای خوبی باشند. همچنین، میتوانید از بیسکوییتهای کمچرب، پف فیل ساده و پیتزای خانگی با سبزیها و پنیر پارمزان بهجای پیتزای آماده استفاده کنید.
برای افزایش کلسیم در رژیم غذایی، میتوانید پودر سرشیر خشکشده به شیر خود اضافه کنید و از فرآوردههای لبنی کمچرب یا معمولی بهرهمند شوید. همچنین، برای پخت غذاها بهتر است بهجای سرخ کردن، از روشهایی مانند کباب کردن، آبپز یا بخارپز کردن استفاده کنید. روغنزیتون نیز گزینه مناسبی برای تفت دادن غذاهاست، زیرا مقدار کمی روغن نیاز دارد.
در این هفته، مادر باید به تغذیه خود توجه بیشتری داشته باشد تا هم سلامت خود و هم رشد سالم جنین تضمین شود. رژیم غذایی متعادل و سالم میتواند به کاهش علائم ناخوشایند بارداری مانند خستگی و درد کمک کرده و مادر را برای ادامه مسیر بارداری آماده سازد.
عفونت در هفته بیست و سوم بارداری
در دوران بارداری، به ویژه در هفته بیست و سوم، سیستم ایمنی بدن مادر به شدت تحت فشار قرار دارد و ممکن است دچار عفونتهایی شود که میتواند سلامت مادر و جنین را تهدید کند. عفونتهای رایج در این دوره شامل عفونتهای دستگاه ادراری، عفونتهای قارچی و ویروسی (مانند آنفلوانزا) هستند. این عفونتها میتوانند علائم ناخوشایند و خطرناکی ایجاد کنند، بنابراین بسیار مهم است که مادران در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرعادی به پزشک مراجعه کنند.
عفونتهای دستگاه ادراری یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری هستند. به دلیل افزایش سطح هورمون پروژسترون که موجب شل شدن عضلات و باز شدن رحم میشود، عضلات دیگر قسمتهای بدن نیز منبسط میشوند. این موضوع در ناحیه کلیهها و مثانه باعث میشود که ادرار به کلیهها بازگردد، که خود میتواند منجر به عفونت ادراری شود. بنابراین، هرگونه علائم درد، سوزش یا خون در ادرار باید به شدت جدی گرفته شود. مصرف آب کافی به حفظ سلامت کلیهها کمک میکند و مانع از خشک ماندن آنها میشود.
علاوه بر عفونتهای دستگاه ادراری، ممکن است مادر دچار عفونتهای قارچی یا ویروسی نیز شود که در صورت بروز علائمی مانند تب، سوزش در بدن، درد عضلانی یا ترشحات غیرطبیعی باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. این علائم میتوانند نشانهای از عفونتهای ویروسی یا قارچی باشند که در دوران بارداری ممکن است خطرناک باشند.
مراقبت از خود در این دوره بسیار اهمیت دارد. نوشیدن آب کافی، استراحت مناسب و اجتناب از تماس با افراد بیمار میتواند از بروز بسیاری از عفونتها جلوگیری کند. همچنین، در صورتی که علائم غیرعادی مشاهده شد، مراجعه فوری به پزشک بهترین راهکار برای اطمینان از سلامت مادر و جنین است.
دانستنی ها و مراقبت های هفته بیستم بارداری (هفته 20 باداری)
تکانهای جنین در هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، حرکات جنین به طور قابل توجهی افزایش مییابد و مادر میتواند این حرکات را به وضوح احساس کند. این حرکات معمولاً شامل لگد زدن، چرخیدن و دست و پا زدن است که نشانهای از رشد و سلامت جنین است. در این هفته، جنین در حال آزمایش عضلات دست و پاهای خود است و شروع به کسب کنترل بیشتر روی این اندامها میکند. برخی از مادران، به ویژه در بارداری اول، ممکن است احساس کنند که تکانهای جنین سنگین و شدید است، اما این حرکات طبیعی بوده و هیچگونه آسیبی به مادر وارد نمیکند.
در این مرحله، اگر حرکات جنین کاهش یابد یا غیرطبیعی به نظر برسد، مهم است که با پزشک مشورت کنید. کاهش حرکات میتواند نشانهای از مشکل باشد و نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
برای آرام کردن جنین که ممکن است گاهی به دلیل تحریکهایی مانند مصرف فلفل و ادویهجات، فعالیت بیشتری داشته باشد، مادران میتوانند از روشهایی مانند گفتن قصه، خواندن آهنگ یا بهآرامی مالیدن شکم استفاده کنند. این کارها میتواند به آرامش جنین کمک کند و احساسات مادر را نیز تسکین دهد.
در کنار این تغییرات، مادران باید مراقب تغذیه و سلامتی خود باشند تا شرایط مطلوبی برای رشد جنین فراهم کنند. مصرف مواد مغذی مانند پروتئین، کلسیم، آهن، اسید فولیک و آب برای حفظ انرژی مادر و رشد جنین ضروری است.
لیست کارهای مهم در هفته بیست و سوم بارداری
-
در هفته بیست و سوم بارداری، مادر باید به چندین نکته مهم توجه کند تا برای ادامه بارداری و زایمان آماده شود. یکی از این نکات، پیگیری جلسات مشاوره پیش از زایمان است. این جلسات برای بررسی پیشرفت بارداری، پاسخ به سوالات مربوط به زایمان و اطمینان از سلامت مادر و جنین بسیار مفید هستند. همچنین، مراقبت از تغذیه اهمیت زیادی دارد؛ مادر باید مطمئن شود که مواد غذایی مغذی و کافی را دریافت میکند تا رشد جنین به خوبی پیش برود و انرژی لازم برای بدن خود را تأمین کند.
تمرینات تنفسی نیز بخش مهمی از آمادگی برای زایمان است. این تمرینات به مادر کمک میکنند تا آرامش بیشتری پیدا کند و آمادگی بیشتری برای زایمان داشته باشد. علاوه بر این، آمادهسازی فضای زایمان نیز ضروری است. مادر باید تجهیزات لازم برای زایمان را در صورتی که تصمیم به زایمان در خانه یا بیمارستان دارد، آماده کند.
استراحت و خواب کافی یکی دیگر از نکات حیاتی در این هفته است. بدن مادر به استراحت بیشتری نیاز دارد تا بتواند انرژی لازم برای دوران بارداری و زایمان را ذخیره کند. همچنین، خرید لباس حاملگی میتواند از کارهای ضروری باشد تا مادر احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
مراقب باشید که خود را از دود و مونوکسیدکربن دور نگه دارید و از قرار گرفتن در معرض این مواد مضر خودداری کنید. در این هفته همچنین میتوانید اطلاعاتی در مورد ذخیره کردن خون بند ناف جنین کسب کنید، زیرا این عمل میتواند در آینده به درمان برخی بیماریها کمک کند.
سونوگرافی هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، جنین تغییرات زیادی را تجربه میکند که به وضوح در سونوگرافی قابل مشاهده است. با کوچکتر شدن فضای رحم، جنین پاهای خود را به سمت قفسه سینه میکشد و موقعیتش در رحم تغییر میکند. اندازه جنین در این هفته به حدود 29 سانتیمتر میرسد و در این مرحله، دیدن جزئیات بدن او در سونوگرافی دشوار است. به علاوه، جنین در حال افزایش وزن است و در هفتههای آینده این رشد به طور چشمگیری ادامه خواهد داشت.
یکی از نکات جالب در این هفته، واکنش جنین به صداهای بیرون از رحم است. صداهای بلند مانند صدای جاروبرقی به طور واضح در داخل رحم شنیده میشوند. اما این صداها برای جنین آسیبزا نیستند؛ بلکه او به تدریج با این صداها آشنا میشود. این آشنایی میتواند بعد از تولد کمک کند تا کودک از صداهای آشنا کمتر بترسد.
با این حال، مهم است که مراقب صداهای بسیار بلند باشید که حتی ممکن است برای مادر آزاردهنده باشند. این صداها میتوانند باعث ترشح هورمون کورتیزول در بدن مادر شوند. این هورمون تأثیر مستقیمی بر جنین دارد و ممکن است برای جسم کوچک او تحریککننده باشد. بنابراین، به یاد داشته باشید که محیط اطراف خود را آرام نگه دارید و از صداهایی که ممکن است موجب استرس یا آزار مادر شود، خودداری کنید.
سونوگرافی در این هفته میتواند یک فرصت عالی برای مشاهده وضعیت رشد جنین و آشنایی با تغییرات بدن او باشد. در عین حال، نشاندهنده این است که جنین حالا نه تنها رشد فیزیکی بلکه رشد حسی خود را نیز آغاز کرده است.
داروهای ممنوع
در هفته بیست و سوم بارداری، مصرف داروها بدون مشورت با پزشک میتواند خطرات جدی برای جنین داشته باشد. برخی داروها مانند آسپیرین، ایبوپروفن، داروهای ضدبارداری، برخی آنتیبیوتیکها و داروهای شیمیدرمانی ممکن است برای جنین مضر باشند و عوارضی مانند نقصهای قلبی، تغییر رنگ دندانها، آسیب شنوایی، یا مشکلات رودهای و مغزی پس از تولد را به همراه داشته باشند. از این رو، هیچگاه در دوران بارداری دارو را بدون تجویز پزشک مصرف نکنید.
در زیر برخی داروها و عوارض احتمالی آنها بر جنین و نوزاد آمده است:
- پروژسترون: نقایص قلبی و تغییر جنسیت جنین (مذکر شدن جنین مونث)
- تتراسایکلین: تغییر رنگ دندانهای جنین از زرد به قهوهای
- استربتومایسین: آسیب شنوایی نوزاد
- وانکومایسین: آسیب به گوش و کلیه نوزاد
- وراپامین: نقص اندامهای جنین
- دیوریتیکها: کاهش پلاکت و خونریزی نوزاد
- وارپاین: اختلالات انعقادی
- لیتیوم: اختلالات قلبی و عروقی نوزاد
- ایندومتاسین: خونریزی مغزی و مشکلات رودهای نوزاد پس از تولد
به همین دلیل، همیشه قبل از مصرف هر دارویی در دوران بارداری، با پزشک مشورت کنید تا از سلامت خود و جنین اطمینان حاصل کنید.
تدابیر ایمنی در هفته بیست و سوم بارداری
در هفته بیست و سوم بارداری، رعایت تدابیر ایمنی برای حفاظت از مادر و جنین اهمیت زیادی دارد. برخی از این تدابیر شامل موارد زیر است:
- پرهیز از مواد شیمیایی: از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، آفتکشها و دود سیگار خودداری کنید تا سلامت جنین و مادر تضمین شود.
- استفاده از کمربند ایمنی: در هنگام رانندگی، کمربند ایمنی را به درستی ببندید تا ایمنی جنین و مادر تأمین گردد.
- مراقبت از سطح استرس: استرس بیش از حد میتواند تأثیر منفی بر بارداری داشته باشد، بنابراین به شیوههایی مانند مدیتیشن، پیادهروی آرام و سایر روشهای آرامشبخش از استرس کاسته شود.
رعایت نکات ایمنی هنگام پیادهروی یا دویدن:
-
- همیشه یک تلفن همراه با شمارههای ضروری و مشخصات شناسنامهای خود همراه داشته باشید.
- به قدمهای خود توجه کنید زیرا حاملگی باعث به هم خوردن تعادل شما میشود و ممکن است روی سطوح ناهموار بلغزید.
- آب بدنتان را حفظ کنید و قبل از پیادهروی 250 گرم، در بین آن 250 گرم در هر 15 تا 20 دقیقه و بعد از آن 250 تا 500 گرم آب بنوشید.
- اگر مجبورید در خیابان راه بروید، از سمت چپ حرکت کنید تا به رو به روی خودروها باشید.
- مسیرهای آشنا را برای پیادهروی انتخاب کنید و از کشف پارکهای جدید یا مسیرهای ناآشنا خودداری کنید.
رعایت این تدابیر ایمنی میتواند به حفظ سلامت شما و جنین کمک کند و از خطرات احتمالی در این دوره حساس جلوگیری کند.