دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری نوعی از دیابت است که برای اولین بار در خانوم بارداری که قبل از بارداری دیابت نداشته است دیده میشود.
برخی از زنان ممکن است به ازای هر بار بارداری به این نوع از بیماری مبتلا شوند.این نوع از بیماری وابسته به قند خون که نسبتا شایع نیز هست معمولا در اواسط دوران حاملگی (حدودا بین هفته ی ۲۴ تا ۲۸ بارداری ) دیده میشود که با آزمایش خون تشخیص داده میشود.
مانند هر نوع دیگر دیابت ، این بیماری نیز بر نحوه ی استفاده ی سلول های شما از قند خون (گلوکز) و متابولیسم سلول های شما تاثیر می گذارد و ممکن است بروی سلامت جنین و مادر موثر باشد.
اگر در دوران بارداری به این نوع بیماری مبتلا شدید ، نگران نباشید زیرا معمولا قند خون شما بلافاصله پس از زایمان به سطح معمول باز خواهد گشت.
باید بدانید که بیماران مبتلا به این بیماری معمولا شانس بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ دارند.
اگر در دوران بارداری مبتلا به این بیماری شدید میتوانید با مصرف غذاهای سالم ، ورزش و در صورت لزوم مصرف دارو ( تحت نظر پزشک معالج )این بیماری را کنترل کنید.
مشکلات ناشی از دیابت بارداری:
۱.تولد نوزاد بزرگ با وزن بیش از حد نرمال
با افزایش قند خون مادر ، جنین داخل شکم مادر به دلیل استفاده از خون مملو از گلوکز زیاد، بیش از حد تغذیه میشود و همین امر باعث افزایش حجم و وزن نوزاد هنگام تولد میشود.
بزرگی بیش از حد جنین میتواند در ماه های آخر بارداری احساس ناخوشایندی برای مادر ایجاد کند . علاوه بر این وضع حمل بسیار سخت میشود و احتمال سزارین را افزایش میدهد.
افزایش حجم جنین در داخل رحم میتواند فشار وارده بروی شانه نوزاد در هنگام زایمان طبیعی را بالا ببرد و باعث آسیب عصبی در ناحیه ی شانه شود.
۲.سزارین
در بیماران مبتلا به این نوع دیابت که به خوبی قند خون کنترل نشده است انجام سزارین محتمل تر است.
با انجام سزارین مادر زمان بیشتری برای ترمیم بافتهای برش خورده و آسیب دیده نیاز خواهد داشت.
۳.پره اکلامپسی
اگر زن باردار در دوران حاملگی خود دارای فشار خون بالا ، دفع پروتئین در ادرار و همچنین تورم در ناحیه ی انگشتان و اندام های تهتانی دست و پا شود ممکن است به پره اکلامپسی مبتلا شده باشد.
پره اکلامپسی یک مشکل جدی است که نظارت دقیق پزشک معالج را می طلبد.فشار خون بالا میتواند هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک باشد.
علاوه بر این پره اکلامپسی شانس زایمان زودرس را بالا برده و همچنین خطر ابتلا به تشنج و آسیب های مغزی برای مادر را به همراه دارد.
مادران دارای دیابت بارداری شانس بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی دارند.
۴.افت قند خون
مادران بارداری که برای کنترل قند خون خود از انسولین استفاده میکنند در معرض خطر افت قند خون قرار دارند که این امر میتواند تهدید کننده ی حیات جنین و مادر باشد.
افت قند خون در نوزاد دارای مادر مبتلا به این بیماری در ساعات اولیه ی زندگی بسیار محتمل است و باید قند خون نوزاد کنترل شود.
۵.تولد نوزاد مرده
دیابت بارداری درمان نشده میتواند منجر به مرگ جنین کمی قبل از تولد و یا در ساعات اولیه ی زندگی نوزاد شود.
عوامل ابتلا به دیابت بارداری
محققان هنوز نتوانسته اند عامل اصلی ابتلا به این بیماری را کشف کنند.برای کنترل قند خون هورمونهای مختلفی دخیل هستند که مقدار این هورمونها (مانند دیگر هورمونها که در باردار دستخوش تغییر میشود) در بارداری میتواند از تعادل خارج شود و سبب ابتلا به دیابت در مادر باردار شود.
عواملی که میتواند در احتمال ابتلا دخیل باشند :
۲.عدم فعالیت بدنی به میزان مناسب
۳.داشتن زمینه ی ارثی
۴.داشتن سابقه ی ابتلا به دیابت بارداری در گذشته
۵.ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
5 نکته مهم دیابت بارداری:
۱.به طور منظم ورزش کنید:
ورزش یکی از بهترین روش ها برای کنترل قند خون است و همچنین به بدن جهت کنترل تعادل بین مصرف غذا و دریافت کالری و سوخت و ساز کمک میکند.
پس از مشورت با پزشک معالج خود میتوانید حداقل ۵ روز در هفته و به مدت ۳۰ دقیقه در هر روز فعالیت بدنی با شدت متوسط داشته باشید که میتواند شامل پیاده روی سریع ، شنا و یا بازی با کودکان شود.
پس از دوران بارداری نیز به جهت داشتن تناسب اندام و حفظ سلامتی میتوانید از ورزش های مفید بهره ببرید.
۲.غذاهای سالم بخورید:
غذاهای پر فیبر و کم حجم و کم کالری را انتخاب کنید.روی میوه ها و سبزیجات و غلات کامل تمرکز کنید.
در نهایت میتوانید از مشورت با یک متخصص تغذیه بهرین سود را ببرید.
۳.قند خونتان را مرتب اندازه گیری کنید:
از آنجایی که بارداری میتواند تاثیر زیادی در متابولیسم بدن و سطح نیاز بدن به انرژی داشته باشد ، سطح قند خون نیز سریع تغییر میکند که با اندازی گیری مداوم آن میتوانید در کنترل هرچه بهتر قند خون موفق تر عمل کنید.
۴.استفاده از داروهای کاهنده ی قند خون :
گاهی اوقات و به دستور پزشک معالج مادر باردار مبتلا به این بیماری نیازمند مصرف داروهای کاهنده ی قند خون میشود که نوع دارو ، طریقه ی مصرف و میزان مصرف باید به صورت دقیق توسط یک متخصص حاذق تجویز شود.
۵.پس از بارداری آزمایش دیابت دهید:
۶ تا ۱۲ هفته پس تولد نوزاد و پس از آن هر سالی یکبار آزمایش دیابت بدهید.
در اکثر بیماران مبتلا به این نوع دیابت ، بیماری و علایم آن پس از تولد از بین میرود.ولی در بعضی از موارد تبدیل به دیابت نوع ۲ میشود که باید زود تشخیص داده شده و درمان آغاز شود.
کلام اخر
بارداری را با وزن مناسب شروع کنید. اگر قصد بارداری دارید، کاهش وزن قبل از بارداری ممکن است به شما کمک کند بارداری سالم تری داشته باشید. روی ایجاد تغییرات پایدار در عادات غذایی خود تمرکز کنید که می تواند در دوران بارداری به شما کمک کند، مانند خوردن سبزیجات و میوه های بیشتر.
بیش از حد توصیه شده وزن اضافه نکنید. افزایش وزن در دوران بارداری طبیعی است. اما افزایش سریع وزن بیش از حد معمول می تواند خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد. از ماما یا پزشک معالج خود بپرسید که افزایش وزن معقول برای شما چقدر است.
